W sobotę 13 sierpnia 2022 roku Minister Obrony Narodowej Mariusz Błaszczak zapowiedział powrót wojska do Ostródy. Niestety odpowiedź z ministerstwa jest zaledwie skromnym rozwinięciem zapowiedzi ministra. Postaram się pokrótce przedstawić własną ocenę tej zapowiedzi.
Będziemy rozwijać jednostki 16 Dywizji Zmechanizowanej. Chcemy, żeby 16 Dywizja liczyła cztery brygady, dziś liczy trzy brygady. I mam dobrą wiadomość - Wojsko Polskie wraca do Ostródy - te słowa nie pozostały bez echa i były szeroko komentowane w Ostródzie. Mieszkańcy z sentymentem podchodzą do tego tematu. Ostróda w przeszłości gościła dwie jednostki wojskowe. Były one postrzegane m.in. jako znaczący i dobry pracodawca w szerokim tego słowa znaczeniu, bezpośrednio i pośrednio.
Przypomnę, że sztandar Jednostki Wojskowej 1954 został przekazany do Muzeum Wojska Polskiego we wrześniu 2011 roku. Przez kilka lat od tamtej pory teren po Czerwonych Koszarach był sukcesywnie dzielony i sprzedawany. Dziś został jedynie jego centralny plac z otaczającymi go budynkami. Teren, na którym ćwiczyli żołnierze został sprzedany Gminie Miejskiej Ostróda w lutym 2017 roku za kwotę nieco ponad 3 milionów zł.
Co zapowiedź ministra zmienni w tej kwestii? O ile autodrom może bez większego problemu wrócić do wojska, to powrót pozostałego terenu po koszarach jest już niemożliwy. Trafił w prywatne ręce, powstały nowe obiekty. To obszar stracony dla wojska. Jakie są tego konsekwencje?
Pojazdy nie będą znajdowały się bezpośrednio w koszarach. Teren będący w posiadaniu Agencji Mienia Wojskowego jest zbyt mały, żeby utworzyć tam zaplecze techniczne (garaże, warsztaty). Trudno też sobie wyobrazić, by czołgi i inne wozy bojowe były współużytkownikami ulicy 1 Dywizji. Ich ciągły transport byłby dramatycznie uciążliwy dla dużej grupy nowych mieszkańców bloków, które wciąż są budowane na terenie dawnych koszar. Co z tego wynika?
Choćby to, że jedynym sensownym miejscem na budowę zaplecze technicznego dla czołgów jest autodrom. Ten jednak będzie wymagał znaczących nakładów i przede wszystkim czasu na wybudowanie całego zaplecze.
Zanim to jednak nastąpi wojsko musi odkupić ten obszar i być może spróbuje pozyskać pozostały teren pomiędzy autodromem a drogą S7 i DK16.
W mojej ocenie dopiero podpisanie aktu notarialnego sprzedaży autodromu będzie rozpoczęciem długiego procesu powrotu wojska do Ostródy i zarazem jego formalnym potwierdzeniem.
Znając jednak realia, przywrócenie właściwego stanu budynków w koszarach i wybudowanie całego zaplecza technicznego potrwa kilkanaście-kilkadziesiąt miesięcy.
Co to dokładnie oznacza dla miasta? Nowe miejsca pracy w czasie budowy i dodatkowe pieniądze w budżecie z tytułu sprzedaży autodromu. Tyle, że wygeneruje też pilną potrzebę zmiany lokalizacji cmentarza i z całą pewnością znaczącego podniesienia kosztów tej operacji. O utracie terenu potencjalnego terenu rekreacyjnego/inwestycyjnego nie muszę chyba wspominać.
Jednostka wojskowa może być szansą Ostródy na poprawę sytuacji finansowej budżetu miasta i samych mieszkańców. Tak podpowiada logika i takie są oczekiwania.
Wysyłając 15 sierpnia 2022 roku pytania do Ministerstwa Obrony Narodowej liczyłem na szczegóły, które nie padły podczas zapowiedzi wygłoszonej w Iławie. Niestety nie otrzymałem odpowiedzi o terminie uruchomienia jednostki, o tym, kiedy formalnie ruszył proces powrotu wojska do Ostródy. Nie otrzymałem też odpowiedzi, kiedy odbyły się rozmowy z samorządem miejskim w sprawie odkupienia autodromu.
Być może wynika to z faktu, że do czasu udzielnie odpowiedzi (24 sierpnia 2022 roku) takich rozmów po prostu nie było. Jak wiadomo z komunikatu urzędu miejskiego, 24 sierpnia odbyło się spotkanie w tej sprawie. O wcześniejszych rozmowach samorząd nie informował.
Poniżej treść odpowiedzi, którą otrzymałem z Wydziału Prasowego Centrum Operacyjnego Ministra Obrony Narodowej.
Zgodnie z zapowiedziami wicepremiera, ministra obrony narodowej Mariusza Błaszczaka w najbliższym czasie wojsko wróci do Ostródy. Planowane jest rozwinięcie Pułk artylerii w Węgorzewie do brygady oraz rozbudowa 16 dywizji zmechanizowanej z 3 obecnie działających brygad do 4. W Ostródzie będzie również stacjonował batalion czołgów, który będzie częścią 20. Brygady Zmechanizowanej działającej z kolei w ramach 16. Dywizji Zmechanizowanej. Na wyposażenie ostródzkiego batalionu czołgów trafią m.in. zamówione w ostatnim czasie w Korei czołgi K2 zwane "czarnymi panterami".
Systematycznie odbywają się spotkania przedstawicieli wojska, Agencji Mienia Wojskowego z władzami Ostródy w sprawie odkupienia przez MON terenów po byłym poligonie tzw. Autodromu należącego do Urzędu Miasta oraz przekazania Czerwonych Koszar z zasobu AMW ponownie do MON.
Oddział Regionalny AMW Olsztyn zlecił zaktualizowanie operatu szacunkowego terenu Czerwonych Koszar. Będzie on podstawą przekazania nieruchomości przez OR AMW Olsztyn do zasobu MON.