Założyciel Ostródy - Luther z Brunszwiku

Luther z Brunszwiku należał do potomków króla angielskiego Henryka Lwa. Urodził się w 1275 roku. Miał liczne rodzeństwo: siostrę Matyldę i pięciu braci (Henryk, Albrecht, Otton, Wilhelm i Konrad). Jego ojcem był Albrecht Wielki książę Brunszwiku.

 

    Luther z Brunszwiku został członkiem Zakonu Krzyżackiego około 1300 roku. Podobnie postąpili jego bracia Otton zosta templariuszem, a Konrad przystąpił do zakonu joannitów.
Początkowo Luther był tylko zwykłym bratem - rycerzem na zamku w Dzierzgoniu. W 1308 roku został mianowany na komtura w Golubiu, rok później został wicekomturem konwentu stołecznego w Malborku. W 1314 roku Luther otrzymał nominację na komtura Dzierzgonia i zarazem Wielkiego Szatnego. Urząd ten piastował prawie 20 lat. Przez ten czas Luther aktywnie kolonizował administrowane przez siebie tereny. To on założył prokuratorię w Dąbrównie, wokół której z czasem powstało miasto. Poprzez nadanie praw miejskich doprowadził do rozwoju miast Iławy, Zalewa oraz Ostródy. W umiejętny sposób zasiedlał większe okręgi komturstwa. Warto tutaj zaznaczyć, że dużą rolę w zasiedlaniu naszych terytoriów odegrało polskie rycerstwo z ziemi chełmińskiej.
    W 1331 roku wybrany został na Wielkiego Mistrza Zakonu Krzyżackiego. Trwała wówczas wojna z Polską i po półrocznym rozejmie działania wojenne zostały wznowione. Stąd też jedną z pierwszych czynności nowego Wielkiego Mistrza było wydanie rozkazu Wielkiemu Marszałkowi Zakonu rozpoczęcie najazdu na Kujawy i Wielkopolskę. Wojska Zakonu dotarły aż pod Gniezno niszcząc i paląc polskie wsie i miasteczka.
Jeszcze tego samego roku, we wrześniu 1331 roku, następna wyprawa krzyżacka dotarła do Kalisza. Na polach pod Płowcami dnia 27 września 1331 r. odbyła się bitwa między wojskami Króla Polskiego Władysława Łokietka i Zakonu Krzyżackiego.
    Krzyżacy, wracając z wyprawy do Wielkopolski, przybyli do Radziejowa. Tu rozdzielili swe siły. Pierwsza część wojsk pod wodzą Ottona von Luterberga wyruszyła wcześniej na zdobycie Brześcia Kujawskiego. W jakiś czas po niej udała się w tym samym kierunku silna straż tylna pod wodzą wielkiego marszałka Zakonu Dietricha von Altenburga. Ta właśnie część sił krzyżackich została zaatakowana rankiem w gęstej mgle przez wojska polskie. Rozgorzała zacięta bitwa, w której Łokietek odniósł zwycięstwo. Wkrótce jednak ściągnęły zaalarmowane przez zbiegów siły główne Krzyżaków i na polach płowieckich bitwa rozgorzała na nowo. Ta druga faza bitwy została oceniona przez historyków jako nierozstrzygnięta. Pod wieczór wojska polskie w celu przegrupowania wycofały się z pola, aby nazajutrz przystąpić do decydującej bitwy. W międzyczasie jednak Krzyżacy ustąpili spod Płowiec i szybkim marszem, rezygnując ze zdobycia Brześcia Kujawskiego, udali się w kierunku Torunia.
    Bitwa pod Płowcami miała olbrzymie znaczenie moralne dla polskiego oręża. Zarówno jej przebieg jak i znaczne starty krzyżackie rozwiały mit o niepokonaności Zakonu. Po raz pierwszy Kraków, ówczesna stolica Polski, zobaczył w wyniku bitwy płowieckiej jeńców krzyżackich., wśród nich komtura Bałgi - Henricha Reussa von Plauen. Jednakże już w 1332 roku podczas kolejnej wojska krzyżackie zdobyły Kujawy. Mimo tych militarnych działań Luther nie należał do ludzi zbyt wojowniczych.
Jeszcze jako młody rycerz pisywał wiersze i książki utrzymane w głęboko religijnym tonie. Jako Wielki Mistrz popierał podobne przedsięwzięcia czynione przez swoich współczesnych.
    Luther z Brunszwiku należał do ludzi głęboko wierzących. Wprowadzał reformy religijne w Zakonie. Zalecał zwiększenie praktyk religijnych oraz lekturę pobożnych tekstów we wszystkich konwentach krzyżackich.
Wielki Mistrz Luther z Brunszwiku zmarł w drodze do Królewca. Stało się to 18 kwietnia 1335 roku około godziny 10:00, w okolicach Sztumu. Jego zwłoki pochowano w katedrze w Królewcu.