Fatalne wyniki badań gleby i wody wokół wysypiska w Morlinach

Wysypisko w Morlinach. foto: OstrodaOnline.plWojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Olsztynie potwierdza, że stan wody i gleby wokół wysypiska jest zły. Wyniki niektórych badań znacząco przekraczają normy. Próbki wody mają charakterystykę surowych ścieków. Sprawa jest bardzo poważna. Śmieci nadal zalegają w Morlinach. Postanowieniem Prokuratora Rejonowego w Ostródzie z dnia 9 maja 2014  wszczęte zostało śledztwo w sprawie niedopełnienia obowiązków służbowych przez Starostę Ostródzkiego polegające na zaniechaniu usunięcia odpadów składowanych w warunkach zagrażających życiu i zdrowiu ludzi, tj, o czyn z art. 231 § kk w zw. a art. 183 §1 i 6 kk w zw z art. 11 § 2 kk.

Zastępca Prokuratora Rejonowego w Ostródzie Małgorzata Hrybek już w zeszłym tygodniu potwierdziła informację o wszczęciu śledztwa. W sprawie zbierane są materiały, m.in. dotyczące postępowania prokuratorskiego prowadzonego przez prokuraturę w Elblągu. Wyrokiem sądu dwaj dyrektorzy Przedsiębiorstwa Usług Komunalnych w Ostródzie zostali skazani prawomocnymi wyrokami.

W dniu 22 maja zwróciłem się z prośbą do starostwa o komentarz starosty dotyczący wszczęcia śledztwa. Ponowną prośbę o komentarz wysłałem w dniu 28 maja. 30 maja rzecznik prasowy starosty Wojciech Gudaczewski odpowiedział, iż do starostwa nie wpłynęło żadne oficjalne pismo w sprawie rzekomego wszczęcia śledztwa przez Prokuraturę Rejonową w Ostródzie w sprawie niedopełnienia obowiązków służbowych przez Starostę Ostródzkiego. Rzecznik stwierdził jednocześnie, że zweryfikuje treść mojego zapytania i odpowie po uzyskaniu szerszej wiedzy w tym temacie.
Rzecznik ostródzkiego starosty nadmienił również, "że w 2014 roku Najwyższa Izba Kontroli dokonała sprawdzenia wszystkich czynności przeprowadzonych przez Starostę Ostródzkiego w zakresie byłej sortowni PUK w Morlinach. Inspektorzy pozytywnie ocenili wszystkie wykonane działania Starosty Ostródzkiego związane z usunięciem odpadów po byłej sortowni w Morlinach. W chwili obecnej trwają prace mające na celu uzyskanie dotacji z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska na wykonawstwo zastępcze".

Z dokumentów, do których dotarliśmy wynika, że kwietniowe badania w okolicach wysypiska nie dają podstaw do optymizmu.

Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska
Analiza wyników badań próbek środowiskowych pobranych w dniu 2 kwietnia 2014
roku z posesji Przedsiębiorstwa Usług Komunalnych Sp. z o.o. ul. 3 Maja 8, 14-100
Ostróda - Sortownia odpadów w Morlinach
Próbki pobrano:
1.    Z rozlewiska w centralnym miejscu sortowni (próbka nr 633) i z zagłębienia terenu powstałego na skutek wyjęcia płyt betonowych, przy silosach do gromadzenia odpadów (nr 634),
2.    Ze studzienki zbierającej wody opadowe na terenie zakładu (nr 635),
3.    Z wylotu z drenażu podziemnego do rowu otwartego poza terenem zakładu w kierunku południowo - wschodnim - próbka nr 636.
4.    Próbka gleby pobrana z dna rowu, 50 m od wylotu drenażu wprowadzającego wody opadowe z terenu sortowni (nr 637), próbka gleby pobrana 20 m w kierunku wschodnim - próbka odniesienia (nr 638),
5.    Próbka gleby pobrana 7 m od ogrodzenia wschodniej części sortowni (nr 639) i próbka gleby pobrana z 25 m od południowo-wschodniego narożnika sortowni - próbka odniesienia (nr 640).

Stan zanieczyszczenia próbek pobranych 2 rozlewiska i zagłębienia terenu oraz ze studzienki i z drenażu (próbki nr 633-636) oszacowano w odniesieniu do wymagań określonych w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 24 lipca 2006 r. W sprawie warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi, oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego (Dz. U. Nr 137, poz. 984 z późn. zmianami).
Wyniki badań przeprowadzonych w kwietniu 2014 roku w próbkach o numerach od 633 do 636 wykazały znaczne przekroczenia zawartości substancji organicznych, wyrażonych wskaźnikami ChZT-Cr i OWO. Najwyższą wartość ChZT-Cr zanotowano w próbce nr 635, pobranej ze studzienki - 1013 mg O2/l (norma wg rozporządzenia - 125 mgO2/l). W pozostałych próbkach wartości kształtował się od 295 do 543 m O2/l. We wszystkich próbkach były przekroczone wartości ogólnego węgla organicznego; największe stężenie zanotowano w próbce nr 633, pobranej z rozlewiska 197 mg C/l (norma 30 mg C/l). Ponadto odnotowano przekroczenia azotu ogólnego w trzech próbkach - 633, 635, 636 (odpowiednio 56, 51, 50 mg N/l przy normie 30 mg N/l) i fosforu ogólnego w próbce ze studzienki – 20,5 mg P/l przy normie 2 mg P/l. We wszystkich próbkach pobranych w kwietniu2014 roku stężenie metali ciężkich  nie przekraczały wartości dopuszczalnych przy wprowadzaniu ścieków do wód lub ziemi.
Stan zanieczyszczenia gleb w próbkach pobranych w kwietniu 2014 roku (nr 637 – 640) określono w oparciu o rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 września 2002 roku w sprawie jakości gleby oraz standardów jakości ziemi. W próbkach gleby o nr (637, 639 i 640 stężenia WWA (z wyjątkiem antracenu i benzo(a)fluorantenu) przekraczały normy dopuszczalne określone dla gleb typu B. Jedynie próbce gleby 638 (próbka odniesienia) nie stwierdzono przekroczeń WWA. Zanieczyszczenie węglowodorami C12 - C35 było bardzo wysokie we wszystkich próbkach, w glebie pobranej z dna rowu (próbka nr 637) wyniosła prawie 7 tys mg/kg (norma wynosi 50 mg/kg). Natomiast stężenie oznaczonych metali we wszystkich próbkach gleb nie przekroczyły dopuszczalnych norm.
Wody pobrane w próbkach 633-636 wykazywały stężenia substancji charakterystyczne dla ścieków surowych co jest szczególnie widoczne w wartości We wszystkich pobranych próbkach gleby stwierdzono przekroczenia poziomów dopuszczalnych węglowodorów c12-c35, a w próbkach o numerach 637, 639 | 640 wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych w stężeniach, które mogą być spowodowane dzielnością zakładu.

Warto przypomnieć, że już w listopadzie 2012 roku Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Olsztynie zaistniałą sytuację na wysypisku w Morlinach określił jako jeden z najpoważniejszych problemów w zakresie gospodarki odpadowej, jaki miał miejsce w ostatnich latach na terenie województwa warmińsko-mazurskiego.